Czy można ujmować podatek od nieruchomości w kosztach podatkowych

W myśl art. 15 ust. 1 ustawy o CIT koszty uzyskania przychodów są to koszty poniesione w celu osiągnięcia przychodów z jego źródła lub w celu zachowania lub zabezpieczenia źródła przychodów, oprócz wymienionych w art. 16 ust. 1 tejże ustawy. W świetle powyższych regulacji kosztem uzyskania przychodów są wydatki wykazujące bezpośredni lub pośredni związek z przychodami podatnika, które osiągnął on w roku podatkowym.

Ustawa o CIT – podobnie jak o PIT – nie wyłącza (z wyjątkiem VAT) możliwości zaliczenia do kosztów podatkowych obciążeń publicznoprawnych. Zatem podatek od nieruchomości może być przez jego podatników zaliczony do kategorii kosztów uzyskania przychodów. Tym samym podatek ten od obiektów wymienionych w art. 2 ust. 1 ustawy o podatku od nieruchomości, jako wykazujący związek z przychodami podatnika poprzez umożliwienie mu prawidłowego i zgodnego z prawem korzystania z obiektów wykorzystywanych do działalności gospodarczej, wykazuje pośredni związek z osiągniętymi przychodami. O pośredniości związku świadczy brak możliwości połączenia podatku od nieruchomości z konkretnym przychodem. Tym samym zachodzi związek pośredni.

Tak więc kierując regulacjami art. 15 ust. 4d w związku z art. 15 ust. 4e ustawy o CIT, zgodnie z którymi koszty uzyskania przychodów inne niż mające bezpośredni związek z przychodami potrącane są w dacie ich poniesienia. Z kolei za dzień poniesienia kosztu uważany jest dzień ujęcia kosztu w księgach rachunkowych, czyli zaksięgowania.

Podstawą tej czynności jest ujęcie tam kosztu na podstawie otrzymanej faktury/rachunku albo dzień ujęcia kosztu na postawie innego dowodu w przypadku ich braku. W związku z tym prawidłowy moment rozpoznania kosztu innego niż bezpośredni to dzień jego poniesienia, czyli ujęcia w księgach rachunkowych. Oznacza to, że podatnik powinien koszt podatkowy rozpoznać w momencie ujęcia decyzji w sprawie określenia wysokości podatku od nieruchomości w księgach rachunkowych, a moment zapłaty nie jest w tej kwestii decydujący.

Tego rodzaju stanowisko wyraził m.in. dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach w interpretacji indywidualnej z 10 lutego 2017 r., 2461-IBPB-1-3.4510.1082.2016.1.IZ.

To oczywiste, że podatki należy regulować terminowo. Jednakże w działalności gospodarczej zdarzają się momenty lepsze i gorsze. W wypadku tych drugich przedsiębiorca stara się minimalizować koszty. Jednym ze sposobów może być opóźnienie w rozliczeniu należnego podatku od nieruchomości.

Zdarza się, iż organ podatkowy, np. urząd miasta, upomni się o należny mu do wpłaty podatek. Podatnik natomiast zapłaty nie dokonuje. Jednak został on już zaksięgowany. Kwota ta figuruje w księgach jako koszt, jednak płatność nie zostaje dokonana. Można więc zadać pytanie, czy prawo do zaliczenia takiego podatku w koszty uzyskania przychodów istnieje? Czy warunkiem tego nie jest dokonanie zapłaty w tym roku, w którym przypada termin płatności?

W praktyce nierzadkie są korekty podatku od nieruchomości. Może to być zarówno korekta na plus, jak i na minus. Z zasady wydatki pośrednio związane z przychodem stają się kosztem podatkowym w momencie ich zaksięgowania. Oznacza to, że dla podatku stanowiącego zaległość (a więc tego należnego za ubiegłe lata podatkowe) wynika istotna konsekwencja.

Jeżeli został on ujęty przez podatnika w księgach rachunkowych, konieczne jest przyjęcie, że właśnie w tej dacie koszt został poniesiony. Nie ma tu znaczenia, czy podatek od nieruchomości za lata ubiegłe wynika z decyzji wydanych przez właściwy organ podatkowy, czy też z deklaracji korygujących złożonych przez podatnika. Znaczenie ma wyłącznie data ujęcia zaległego zobowiązania w księgach rachunkowych.

Z kolei przychód z tytułu powstałej nadpłaty – w związku z tym, iż przychodami są otrzymane pieniądze i wartości pieniężne – za datę jego powstania uznaje się dzień otrzymania zapłaty. Tym samym nadpłata w podatku od nieruchomości, która wynika z decyzji określającej jej wysokość za ubiegłe lata, jak również z deklaracji korygującej ten podatek, jest przychodem podatkowym w dacie zwrotu tejże nadpłaty przez organ podatkowy. Zatem przychód tego rodzaju potraktować należy kasowo.

Tego rodzaju stanowisko wyraził m.in. dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach w dwóch interpretacjach indywidualnych z tego samego dnia, 10 lutego 2017 r. 2461-IBPB-1-3.4510.1082.1.IZ oraz 2461-IBPB-1-3.4510.1083.1.IZ.

Deklarację DN-1 na podatek od nieruchomości osoby prawne, jednostki organizacyjne oraz spółki niemające osobowości prawnej są obowiązane składać do 31 stycznia za dany rok podatkowy. Fakt ten w księgach rachunkowych znaleźć powinien odzwierciedlenie następującym zapisem:

Ma konta 226 „Rozrachunki z tytułu pozostałych podatków i opłat”,

Wn konta 450 „Podatki i opłaty”.

Równolegle natomiast należy dokonać księgowania do rozliczenia podatku w następnych okresach (jeżeli jest to wartość istotna):

Wn konta 640 „Rozliczenie międzyokresowe kosztów”,

Ma konto 490 „Rozliczenie kosztów”.

Z kolei zapłata obliczonego w deklaracji podatku dokonywana jest bez wezwania organu podatkowego w terminie do 15. dnia każdego miesiąca za ten miesiąc, z wyjątkiem stycznia, kiedy wpłata wnoszona jest do 31 stycznia.

W każdym kolejnym miesiącu należy zarachować miesięczny odpis:

Wn konta 490 „Rozliczenie kosztów” (w przypadku ewidencji kosztów wyłącznie na kontach zespołu 4) lub 501 „Koszty działalności podstawowej” (w przypadku ewidencji kosztów na kontach zespołu 4 i 5),

Ma konta 640 „Rozliczenie międzyokresowe kosztów” oraz na podstawie wyciągu bankowego zapłata miesięcznej raty podatku:

– Wn konta 260 „Rozrachunki z tytułu pozostałych podatków i opłat”,

– Ma konto 130 „Rachunek bankowy”.