Z początkiem 2022 roku wchodzi w życie wiele ważnych zmian w PIT. Księgowi (i podatnicy) muszą przygotować się na nowe obowiązki. Sprawdź, co się zmieniło.

Tematyka zmian	Co się zmieniło		Praktyczne skutki zmiany
Zmiany w opodatkowaniu najmu (art. 10 ust. 1 pkt 6 ustawy o PIT)	Wszyscy podatnicy osiągający przychody z tego tytułu poza działalnością gospodarczą muszą stosować takie same zasady opodatkowania. Przychody te są opodatkowane wyłącznie ryczałtem od przychodów ewidencjonowanych. Jak informuje nieoficjalnie resort finansów, podatnicy osiągający przychody z najmu prywatnego będą mogli przez kolejny rok, tj. do końca 2022 roku amortyzować budynki i lokale mieszkalne – nabyte lub wybudowane do końca 2021 roku. Podatnicy osiągający te przychody w ramach działalności gospodarczej mogą stosować dotychczasowe zasady opodatkowania, ale wyłączona zostanie możliwość amortyzacji budynków i lokali mieszkalnych (oraz praw do nich). Oznacza to, że opodatkowanie takich nieruchomości według skali lub liniowo będzie znacząco mniej korzystne niż obecnie. Ryczałt nie zmienił się. Nadal wynosi 8,5% przychodów do kwoty 100.000 zł oraz 12,5% przychodów od nadwyżki ponad kwotę 100.000 zł).		Uniemożliwienie amortyzacji nieruchomości mieszkalnych będących przedmiotem najmu. Konieczność opodatkowania ryczałtem przy najmie prywatnym.
Sprzedaż składników majątku wykorzystywanych w działalności gospodarczej	Dotychczas sprzedaż samochodu wykupionego z leasingu do majątku prywatnego nie podlegała opodatkowaniu PIT po upływie pół roku. Polski Ład wprowadził 6-letni okres, w trakcie którego podatnik, nawet po wycofaniu		Ograniczenie możliwości znacznych optymalizacji podatkowych w zakresie sprzedaży składników majątku wykorzystywanych w działalności gospodarczej
	składnika majątku z działalności gospodarczej, sprzedając ów składnik majątku, zobowiązany jest do rozpoznania przychodu z tego tytułu. Ta zmiana ma zastosowanie do składników majątku nabytych po 31 grudnia 2021 r. Zatem w przypadku składników majątku nabytych przed tą datą, a zbytych po 1 stycznia 2022 r. stosować należy przepisy w brzmieniu obowiązującym przed nowelizacją.		(np. wykupu samochodu po upływie okresu leasingu).
Opodatkowanie jednoosobowej działalności gospodarczej	B2B – zasady ogólne W zakresie składek na ubezpieczenie zdrowotne – w ramach Polskiego Ładu będzie ona wynosiła 9% dochodu netto, bez możliwości odliczenia. Podniesiona została kwota wolna od podatku do 30.000 zł. Zwiększono do 120.000 zł próg dochodów, powyżej którego podatnicy rozliczający się według skali muszą płacić PIT według 32% stawki. Wprowadzono też tzw. ulgę dla klasy średniej. Jest to algorytm, dzięki któremu osoby z rocznym dochodem między 68.412 zł a 133.692 zł będą miały zrekompensowaną stratę z powodu zmiany w odliczeniach składki zdrowotnej. Wzór używamy w zależności od osiąganych przychodów. Opcja 1: (A 6,68% – 4.566 zł) ÷ 0,17, dla A wynoszącego co najmniej 68.412 zł, i nieprzekraczającego kwoty 102.588 zł Opcja 2: [A (-7,35%) + 9829 zł] ÷ 0,17, dla A wyższego od 102.588 zł i nieprzekraczającego kwoty 133.692 zł. Litera A oznacza sumę uzyskanych przez podatnika w roku podatkowym i podlegających opodatkowaniu (zgodnie z art. 27 ustawy o PIT) przychodów ze stosunku służbowego, stosunku pracy, pracy nakładczej i spółdzielczego stosunku pracy oraz uzyskanych w ciągu roku		Wzrost obciążeń podatkowych, w szczególności dla podatników rozliczających się przy zastosowaniu metody liniowej. Wzrost atrakcyjności rozliczenia za pomocą ryczałtu.
	przychodów z pozarolniczej działalności gospodarczej pomniejszonych o koszty prowadzenia tej działalności z wyłączeniem z tych kosztów składek na ubezpieczenia społeczne. Dochody z działalności gospodarczej opodatkowanej skalą wchodzą do podstawy opodatkowania daniną solidarnościową. Przepisy te mają zastosowanie do dochodów uzyskanych od 1 stycznia 2022 r. UWAGA! Według naszych kalkulacji, jeśli przedsiębiorca osiąga rocznie nie więcej niż około 150.000 zł dochodów, to bardziej opłacalne jest dla niego pozostanie na skali podatkowej niż np. wybór liniowego PIT (szczegóły poniżej). Przedsiębiorcy rozliczający się metodą liniową (19% stawka podatku) Składka zdrowotna: w przypadku osób prowadzących działalność gospodarczą opłacających podatek dochodowy według ryczałtowej stawki 19% podstawą wymiaru składki będą rzeczywiste dochody przedsiębiorcy. Dochód będzie ustalany jako różnica między osiągniętymi przychodami a poniesionymi kosztami uzyskania tych przychodów, pomniejszona o kwotę opłaconych w tym roku składek na ubezpieczenia emerytalne, rentowe, chorobowe i wypadkowe, jeżeli nie zostały zaliczone do kosztów uzyskania przychodów. Składka dla tych osób wynosi 4,9%. Ustawa zakłada również likwidację przepisów, które w obecnym stanie prawnym stanowią podstawę odliczenia od podatku składki na ubezpieczenie zdrowotne w wysokości 7,75% podstawy jej wymiaru. Zatem zwiększona składka zdrowotna nie będzie już podlegała odliczeniu od podatku (ani w inny sposób nie będzie pomniejszała należnego podatku).
	Co więcej, liniowcy nie skorzystają z nowej, wyższej kwoty wolnej od podatku. Zgodnie z nowymi przepisami kwota wolna ma wynosić od stycznia 2022 roku 30.000 zł. Z tej preferencji mogą skorzystać jedynie osoby, które rozliczają się na zasadach ogólnych. Dodatkowo tzw. ulga dla klasy średniej nie ma zastosowania dla liniowców. Dochody z działalności gospodarczej opodatkowanej liniowo wchodzą do podstawy opodatkowania daniną solidarnościową. Opodatkowanie ryczałtem Wysokość składki zdrowotnej dla przedsiębiorcy opodatkowanego ryczałtem będzie wynosić 9% podstawy wymiaru, którą stanowić będzie: – 60% przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia ogłaszanego przez Prezesa GUS, jeżeli jego roczne przychody nie przekroczą kwoty 60.000 zł – czyli ok. 300 zł miesięcznie, – 100% przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia, jeżeli jego roczne przychody przekroczą 60.000 zł ale nie przekroczą 300.000 zł – czyli ok. 500 zł miesięcznie, – 180% przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia, jeżeli jego roczne przychody przekroczą 300.000 zł – czyli ok. 900 zł miesięcznie. Od 2021 roku obniżono również stawki ryczałtu dla wielu zawodów oraz znacznie podwyższono limity przychodów, które pozwalają korzystać z ryczałtu (w 2022 roku będzie to kwota 9.188.000 zł). UWAGA! Dochody z działalności gospodarczej opodatkowanej ryczałtem nie wchodzą do podstawy opodatkowania daniną solidarnościową. Oznacza to, że ryczałt może stać się w 2022 roku najatrakcyjniejszą formą opodatkowania B2B.
Nowa ulga dla rodzin (ulga 4+)	Rodzic co najmniej czwórki dzieci, który zarabia do 85.528 zł, nie będzie płacić PIT. Rodzice opodatkowani na zasadach ogólnych skorzystają dodatkowo z podwyższonej kwoty wolnej, która ma wynosić od stycznia 2022 roku 30.000 zł. Ci rodzice będą wolni od PIT przy zarobkach do 115.528 zł. Dla małżonków, którzy rozliczają się wspólnie, kwota bez PIT wynosi 231.056 zł.		Ulga to kolejne po mechanizmie 500+ narzędzie mające na celu zwiększenie dzietności.
Nowe obowiązki sprawozdawcze		Podatnicy, którzy prowadzą księgi, księgi rachunkowe lub ewidencję środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych zobowiązani zostali do prowadzenia powyższych ksiąg przy użyciu programów komputerowych oraz przesyłać do właściwego urzędu skarbowego te księgi i ewidencję.		Zmiany skutkują wzrostem obciążeń administracyjnych. Wejdą one w życie dopiero z dniem 1 stycznia 2023 r.
Podniesienie kwoty wolnej od podatku oraz zmiany w skali podatkowej		Podniesiony został tzw. drugi próg podatkowy, od którego ma zastosowanie wyższa 32% stawka PIT. Od 1 stycznia 2022 r. wynosi on 120.000 zł. Dodatkowo podwyższona została kwota wolna od podatku. Po nowelizacji ustawy o PIT wynosi ona 30.000 zł. Dotychczas wynosiła 8.000 zł, ale tylko dla osób o najniższych dochodach. Dla większości podatników dotychczasowa kwota wolna to 3.091 zł, zaś najlepiej zarabiający w ogóle nie mogli z niej skorzystać. Kwota wolna dotyczy podatników opodatkowanych według skali podatkowej. Nie obejmuje z kolei tych, którzy rozliczają się ryczałtem, kartą podatkową lub liniowo.		Zmianę tę można uznać za pozytywną. Szacuje się, że na tej zmianie zyska ok. 18 mln Polaków, choć dla większości (zarabiających średnią krajową), zyski miesięczne będą prawie niezauważalne (od kilku do kilkunastu złotych).