Wkrótce ułatwienia dla podatników rozliczających inwestycje sfinansowane z dotacji

Istotne z punktu widzenia podatników zmiany przewiduje ustawa z 16 sierpnia 2023 r. o zmianie niektórych ustaw w związku z zapewnieniem rozwoju rynku finansowego oraz ochrony inwestorów na tym rynku. Nowe przepisy zostały wdrożone zasadniczo w celu uporządkowania i usprawnienia funkcjonowania instytucji rynku finansowego, w szczególności w zakresie eliminacji barier dostępu do rynku finansowego, usprawnienia nadzoru nad rynkiem finansowym, ochrony klientów instytucji finansowych, ochrony akcjonariuszy mniejszościowych i w spółkach publicznych, jak również zwiększenia poziomu cyfryzacji w realizacji przez Komisję Nadzoru Finansowego i Urząd Komisji Nadzoru Finansowego obowiązków nadzorczych – poprzez odpowiednie zmiany w zakresie ustaw go regulujących. Łącznie zmian dokonano w ponad 30 aktach prawnych. Autorzy nowelizacji uznali bowiem, że niezbędna jest przekrojowa i kompleksowa nowelizacja ustaw regulujących różne obszary rynku finansowego.

Wśród przepisów poddanych nowelizacji znalazły się także ustawy podatkowe, w tym ustawa o PIT i ustawa o CIT. Stosowne zapisy w tym zakresie znalazły się odpowiednio w art. 2 i 3 ustawy nowelizującej. W świetle przewidzianych w nich rozwiązańniach podatnicy PIT, którzy za pieniądze otrzymane w ramach dotacji, subwencji, dopłat lub innego podobnego wsparcia nabędą bądź wytworzą we własnym zakresie środek trwały czy też wartość niematerialną i prawną – będą mieli prawo zaliczyć dokonywane od nich odpisy amortyzacyjne do kosztów uzyskania przychodu.

Aby jednak tak się stało, powinni złożyć właściwemu naczelnikowi urzędu skarbowego sporządzone na piśmie oświadczenie, że wsparcie, z którego została sfinansowana taka inwestycja, jest jego przychodem (względnie, że podatnik chce je opodatkować).

Dla skuteczności takiego oświadczenia będzie wymagane jego przekazanie fiskusowi najpóźniej w terminie przewidzianym do złożenia zeznania rocznego. Wówczas do kosztów stanowiących odpisy amortyzacyjne od środków trwałych (wartości niematerialnych i prawnych) sfinansowanych z przychodów, których dotyczy to oświadczenie, nie znajdą zastosowania przepisy art. 23 ust. 1 pkt 45 ustawy o PIT (wyłączające z kosztów uzyskania przychodów odpisy amortyzacyjne od określonych składników majątku podatnika m.in. w tej części poniesionych wydatków, która została mu zwrócona w jakiejkolwiek formie).

Dzięki nowym regulacjom podatnik zamiast braku opodatkowania otrzymanych świadczeń podatkiem dochodowym na podstawie art. 14 ust. 3 pkt 13 ustawy o PIT – uniemożliwiającego mu potrącenie wskazanych wcześniej odpisów amortyzacyjnych w kosztach uzyskania przychodów – będzie miał do wyboru alternatywne rozwiązanie, polegające na zaliczeniu ich do przychodów firmy (w oparciu na nowy przepis art. 14 ust. 9 ustawy o PIT).

To z kolei stworzy mu możliwość rozliczania amortyzacji składników majątkowych sfinansowanych w ramach wsparcia pochodzącego z budżetu państwa, przekazywanego przez agencje wykonawcze, w kosztach podatkowych. Przypomnijmy, że w świetle wskazanego wcześniej art. 14 ust. 3 pkt 13 ustawy o PIT (w obecnym brzmieniu, które jednak również ma zostać zmienione) tego rodzaju wsparcie, w postaci kwot otrzymanych od agencji wykonawczych, jeżeli agencje te otrzymały środki na ten cel z budżetu państwa – nie stanowi przychodów z działalności gospodarczej. Z kolei niektóre inne otrzymane dotacje stanowią co prawda przychód podatnika, ale jest on zwolniony od podatku.

Dotyczy to m.in. takich świadczeń otrzymanych z budżetu państwa lub budżetów jednostek samorządu terytorialnego, które są zwolnione od opodatkowania na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 129 ustawy o PIT. Złożenie oświadczenia o rezygnacji z tego zwolnienia również pozwoli na ujęcie ww. odpisów amortyzacyjnych w rachunku podatkowym (nowy art. 21 ust. 42a ustawy o PIT).

Podobne zmiany zostaną wprowadzone do przepisów o podatku dochodowym od osób prawnych. Po dodaniu nowego art. 17 ust. 1g do ustawy o CIT, podatnicy tego podatku uzyskają prawo zaliczania do kosztów uzyskania przychodów odpisów amortyzacyjnych od inwestycji sfinansowanych w ramach wskazanych w tym przepisie dotacji, subwencji, dopłat itp., a także kwot otrzymanych od agencji rządowych lub agencji wykonawczych – jeśli złożą naczelnikowi urzędu skarbowego oświadczenie, z którego będzie wynikać, że wybrali ich opodatkowanie.

Dzięki wprowadzonym zmianom przedsiębiorcy będą mogli łatwiej rozliczać inwestycje dokonywane z zewnętrznym wsparciem do celów podatkowych. Możliwość zaliczenia otrzymanych świadczeń w tym zakresie do przychodów opodatkowanych, a w konsekwencji „całościowego” uwzględnienia amortyzacji tych inwestycji w kosztach uzyskania wspomnianych przychodów, pozwoli na uproszczenie wskazanych rozliczeń.

Odpadnie bowiem konieczność każdorazowego ustalania w tym celu, jaka część wydatków finansowanych ze środków wyłączonych spod opodatkowania nie stanowi kosztów uzyskania przychodów, co niekiedy było dość kłopotliwe i wymagało prowadzenia przez podatników dodatkowych ewidencji.

Większość przepisów nowej ustawy ma wejść w życie 29 września 2023 r. (tj. po upływie 30 dni od dnia jej ogłoszenia w Dzienniku Ustaw), z pewnymi wyjątkami. Dotyczą one również omówionych wcześniej zmian w przepisach podatkowych, które zaczną obowiązywać od 1 stycznia 2024 r.