Dokument aktualny
Zobacz inne wersje:

PIT-2 w 2023 roku: MF wydało objaśnienia, jak obliczać zaliczki

Autor: Redakcja Portalu

Dodano: 4 stycznia 2023
PIT-2 w 2023 roku – objaśnienia MF

Jeżeli przed 2023 rokiem podatnik złożył oświadczenie o stosowaniu pomniejszenia zaliczki o kwotę 300 zł i informacje w nim podane są aktualne, to podatnik nie musi ponownie go składać. Nadal obowiązuje oświadczenie złożone w latach poprzednich, co oznacza, że w 2023 roku płatnik będzie pomniejszał zaliczkę na podatek o kwotę 300 zł. Tak wyjaśniło Ministerstwo Finansów. Poznaj odpowiedzi na pytania dotyczące PIT-2 w 2023 roku.

Od początku 2023 roku nowe przepisy pozwalają na złożenie PIT-2 jednemu, dwóm lub trzem płatnikom. Takie zmiany wprowadził Polski Ład 2.0. Kolejną nowością jest możliwość składania PIT-2 np. przez osoby wykonujące umowy zlecenia, czy też umowy o dzieło. Resort finansów wydał objaśnienia podatkowe dotyczące oświadczeń i wniosków mających wpływ na wysokość zaliczek na PIT, które obliczają i pobierają płatnicy tego podatku.

Druki MF nie są obowiązkowe

Oświadczenia i wnioski podatnik może składać według wzorów udostępnionych przez
Ministerstwo Finansów (PIT-2, PIT-2A, PIT-3). Resort finansów przypomina jednak, że korzystanie z tych druków nie jest jednak obowiązkowe. Podatnik może składać oświadczenia lub wnioski w sposób przyjęty u danego płatnika. Ważne, aby treść złożonych oświadczeń i wniosków była jednoznaczna.

Złożone oświadczenia zachowują ważność Oświadczenia i wnioski mające wpływ na obliczenie zaliczek złożone płatnikowi przed 1 stycznia 2023 r. zachowują moc, jeśli nie uległy zmianie okoliczności, które mają wpływ na obliczenie zaliczek.

Oświadczenie o stosowaniu/niestosowaniu pomniejszenia zaliczki o kwotę stanowiącą nie więcej niż 1/12 kwoty zmniejszającej podatek

Od 1 lipca 2022 r. obowiązuje skala podatkowa ze stawkami 12% i 32%. Stawka podatku 12% ma zastosowanie do pierwszego przedziału skali podatkowej nieprzekraczającego 120.000 zł.

Według stawki 32% oblicza się podatek w drugim przedziale rozpoczynającym się od kwoty
120.001 zł. Próg dochodowy wynosi zatem 120.000 zł, natomiast kwota zmniejszająca podatek to 3.600 zł. Kwota zmniejszająca podatek generuje kwotę niepowodującą obowiązku zapłaty podatku, czyli maksymalną wysokość podstawy obliczenia podatku, do wysokości której podatek wynosi 0 zł.

Kwota, która nie powoduje zapłaty podatku obliczonego według skali zwana jest potocznie
kwotą wolną.

Zapamiętaj! Od 1 stycznia 2022 r. roczna kwota wolna wynosi 30.000 zł, co przy stawce 12% wynika
z następującego działania: 3 600 zł ÷ 12% = 30.000 zł. Kwota wolna w wysokości 30.000 zł oraz kwota zmniejszająca podatek 3.600 zł mają zastosowanie do dochodów całorocznych (uzyskanych od początku roku podatkowego).

Do dochodów miesięcznych – od których płatnicy podatku dochodowego obliczają zaliczki na PIT – ma zastosowanie 1/12 kwoty zmniejszającej podatek, czyli 300 zł (3.600 zł ÷ 12
miesięcy). Jej odpowiednikiem jest miesięczna kwota wolna w wysokości 2.500 zł (300 zł ÷
12%, odpowiednio 30.000 zł ÷ 12 miesięcy).

Oznacza to, że w ujęciu miesiąca podatnik nie zapłaci podatku od dochodu stanowiącego podstawę opodatkowania w wysokości nieprzekraczającej 2.500 zł, pod warunkiem że zaliczka na podatek od takiego dochodu będzie przez płatnika pomniejszana o 300 zł (2.500 zł x 12% – 300 zł = 0 zł).

Zmiany w Polskim Ładzie 2.0

Ustawa z  9 czerwca 2022 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. poz. 1265 ze zm.), czyli Polski ład 2.0 wprowadził rozwiązanie, które pozwala płatnikowi pomniejszać zaliczki nie o kwotę 300 zł, lecz o kwotę 150 zł lub 100 zł.

- Kwota 150 zł odpowiada kwocie stanowiącej 1/24 kwoty zmniejszającej podatek.

- Kwota 100 zł odpowiada kwocie stanowiącej 1/36 kwoty zmniejszającej podatek.

Zapamiętaj! Jeżeli podatnik otrzymuje w danym miesiącu przychody za pośrednictwem różnych płatników
i chciałby, aby więcej niż jeden płatnik realizował w trakcie roku kwotę wolną, musi pamiętać, że oświadczenie o stosowaniu pomniejszenia zaliczki o wskazaną kwotę (jednemu płatnikowi 300 zł, dwóm po 150 zł albo trzem po 100 zł) może złożyć maksymalnie trzem płatnikom.

Pytanie

 

Odpowiedź

Jeżeli pracownik zostaje zatrudniony w tej samej firmie na umowę cywilnoprawną, to
czy automatycznie płatnik (zleceniodawca) pomniejsza zaliczkę od przychodów z tej
umowy o kwotę 300 zł?

Nie, gdyż przychody z umowy o pracę i przychody z umowy cywilnoprawnej
stanowią odrębne źródła przychodów. Dla stosowania pomniejszenia zaliczki obliczanej od przychodów z umowy cywilnoprawnej wymagane jest złożenie odrębnego oświadczenia płatnikowi, pamiętając, że suma pomniejszeń stosowanych w danym miesiącu przez wszystkich płatników nie może przekroczyć kwoty 300 zł.

W tym samym zakładzie pracy podatnik ma dwie umowy o pracę. Każda na pół etatu.
Czy w tej sytuacji powinien składać odrębne oświadczenia i wnioski mające wpływ na
wysokość zaliczki na podatek od przychodów z tych umów?

Nie, zaliczkę na podatek w tym przypadku płatnik pobiera od jednego
źródła, jakim jest praca na etacie, a więc pracownik, który chce upoważnić płatnika do pomniejszania zaliczki z tego źródła o kwotę 300 zł, 150 zł albo 100 zł, składa jedno oświadczenie PIT-2.

Jak postąpić w przypadku wypłat ze stosunku pracy dokonywanych po ustaniu
zatrudnienia, np. zatrudnienie do końca września a wypłata do 10-go października?

Jeśli wypłata dokonywana jest po ustaniu zatrudnienia (podatnik nie
pozostaje już w dyspozycji pracodawcy), to obliczając zaliczki płatnik pomija
oświadczenia i wnioski złożone przez byłego pracownika. Wyjątek stanowi wniosek o
obliczanie zaliczki bez stosowania ulgi dla młodych oraz wniosek o obliczanie zaliczki
bez stosowania kosztów uzyskania przychodów (zryczałtowanych i 50%).

Czy wycofanie oświadczenia/wniosku z jednej sekcji PIT-2, PIT-2A lub PIT-3 powoduje konieczność powtórzenia oświadczeń i wniosków czy nie ma takiej konieczności?

Zmiana jednej sekcji PIT-2, PIT-2A lub PIT-3 oznacza wycofanie całego
oświadczenia/wniosku a więc należy go złożyć na nowo.

Oświadczenie o zamiarze preferencyjnego opodatkowania dochodów z małżonkiem albo jako osoba samotnie wychowująca dziecko

 

Pytanie

Odpowiedź

Czy po złożeniu przez podatnika oświadczenia o zamiarze preferencyjnego
opodatkowania z małżonkiem dodatkowe pomniejszenie zaliczki w wysokości 300 zł
również podlega podziałowi na 150 zł lub 100 zł?

Jeżeli podatnik zadeklarował, że jego roczne dochody nie przekroczą
120.000 zł, a małżonek lub dziecko nie uzyskują żadnych dochodów, które łączy się
z dochodami podatnika, to dodatkowe pomniejszenie zaliczki za każdy miesiąc zawsze wynosi 300 zł. Dodatkowe pomniejszenie nie jest dzielone na części.

 

Czy oświadczenie o zamiarze preferencyjnego opodatkowania z małżonkiem może złożyć swojemu zakładowi pracy zarówno mąż, jak i żona?

Tak, gdyż przepisy ustawy PIT nie uzależniają prawa podatnika do złożenia
tego wniosku od jego niezłożenia przez małżonka. Należy jednak mieć świadomość, że w konsekwencji takiego działania może wystąpić dopłata podatku w rozliczeniu
rocznym.

 

Oświadczenie o stosowaniu ulgi na powrót, ulgi dla rodzin 4+ oraz ulgi dla pracujących seniorów

Pytanie

Odpowiedź

Jeżeli w roku 2022 pracownik złożył oświadczenie o stosowaniu ulgi dla pracujących seniorów, to czy w roku 2023 powinien na nowo złożyć PIT-2 skoro w druku tym pojawiły się nowe pola dotyczące treści tego oświadczenia?

Podatnik nie musi ponownie składać oświadczenia w sprawie stosowania
przez płatnika ulgi dla pracujących seniorów, gdyż na podstawie art. 22 ustawy Niskie Podatki oświadczenia i wnioski mające wpływ na obliczenie zaliczki na podatek dochodowy od osób fizycznych, złożone przed 1 stycznia 2023 r., zachowują moc.

Oznacza to, że podatnik w 2023 r. nie musi ponawiać wniosku w sprawie ww. ulgi, jeśli
w stosunku do poprzedniego oświadczenia nie uległ zmianie stan faktyczny. W 2023 r.
płatnik będzie stosował ulgę na podstawie oświadczenia złożonego przez podatnika
w 2022 r.

 

Co w przypadku podatnika, który z początkiem roku 2023 zatrudnił się w tej samej firmie na podstawie umowy o pracę i umowy zlecenia. Czy oświadczenie o stosowaniu ulgi dla rodzin 4+ oraz ulgi na powrót powinien odrębnie składać zakładowi pracy i zleceniodawcy?

Tak, jeśli zamiarem podatnika jest, aby zarówno zakład pracy, jak i
zleceniodawca, stosowali ww. ulgi przy obliczaniu zaliczki na podatek.

Oświadczenia i wnioski w sprawie stosowania/niestosowania kosztów uzyskania przychodów

Pytanie

Odpowiedź

Czy pracownik powinien poinformować płatnika, że nie chce, aby ten – na podstawie
informacji o zmianie miejsca zamieszkania podatnika – stosował przy obliczaniu zaliczki na podatek koszty uzyskania przychodów dla pracowników zamiejscowych?

Koszty uzyskania przychodów dla pracowników zamiejscowych (300 zł)
płatnik stosuje „na żądanie”, czyli po uprzednim złożeniu przez podatnika oświadczenia
o spełnieniu warunku do ich zastosowania. Sama informacja o zmianie danych
adresowych w systemie kadrowym płatnika jest niewystarczająca do zastosowania
przez niego kosztów w tej wysokości.

Czy korzystanie z ulgi dla młodych w zakresie przychodów z pracy na etacie pozbawia
podatnika prawa do 50% kosztów uzyskania przychodów w odniesieniu do przychodów
ze stosunku pracy?

Nie, podatnik może korzystać z dwóch preferencji, jeśli do każdej z nich
spełnia warunki. Należy jedynie mieć na uwadze, że koszty uzyskania przychodów
ustalane według normy 50% mają zastosowanie do tej części przychodów, która podlega opodatkowaniu. Ponadto w przypadku zbiegu uprawnień do ulgi dla młodych w zakresie przychodów z pracy na etacie oraz 50% kosztów uzyskania przychodów ich suma nie może w roku podatkowym przekroczyć 120.000 zł.

 

 

Wniosek o stosowanie/niestosowanie ulgi dla młodych


Ulga dla młodych to zwolnienie w podatku dochodowym od osób fizycznych adresowane do
podatników, którzy nie ukończyli 26. roku życia (art. 21 ust. 1 pkt 148 ustawy PIT).

Pytanie

Odpowiedź

Jak należy postąpić w sytuacji, gdy pracownik złożył wniosek o niepobieranie zaliczki w związku z tym, że jego roczne dochody nie przekroczą 30.000 zł, a w kolejnych miesiącach takie oświadczenie wycofał

Po wycofaniu przez podatnika wniosku o niepobieranie zaliczki płatnik
zaczyna ją pobierać.

Pracownik złoży wniosek o niepobieranie zaliczki, po tym jak jego dochód wyniósł
10.000 zł. Czy w takim wypadku płatnik liczy dochód od nowa do kwoty 30.000 zł, czy uwzględnia wcześniejszy dochód w wysokości 10.000 zł i wniosek o niepobieranie zaliczek stosuje tylko w odniesieniu do pozostałych 20.000 zł (30.000 zł – 10.000 zł)?

Wniosek o niepobieranie zaliczki płatnik stosuje do pozostałych 20.000 zł,
czyli uwzględnia dochody uzyskane od początku roku, a nie wyłącznie dochody
uzyskane od dnia złożenia wniosku przez podatnika.

Od stycznia 2023 r. pracownik będzie mógł złożyć wniosek o niepobieranie zaliczki, gdyż przewiduje, że jego roczne dochody nie przekroczą 30.000 zł dochodu. Jak należy rozumieć dochód: czy przychód minus koszty, czy przychód minus koszty i minus składki społeczne?

Dla potrzeb niepobierania zaliczek od dochodów nieprzekraczających
kwoty 30.000 zł ustawa PIT nie wprowadza odrębnej definicji dochodów. Dlatego
pojęcie to należy rozumieć zgodnie z art. 9 ustawy PIT, czyli przychód pomniejszony o
koszty uzyskania przychodów.

Czy wniosek o niepobieranie zaliczki w związku z dochodem nieprzekraczającym 30.000 zł należy złożyć dwukrotnie, jeśli podatnik jest w tej samej firmie zatrudniony na podstawie umowy o pracę oraz umowy zlecenie?

Wniosek w sprawie niepobierania zaliczek należy złożyć odrębnie każdemu
płatnikowi, czyli odrębnie zakładowi pracy oraz odrębnie zleceniodawcy. Jednocześnie
należy mieć na uwadze, że złożenie wniosku(ów) jest możliwe, jeśli przewidywane roczne dochody podatnika, czyli uzyskane zarówno od pracodawcy oraz zleceniodawcy, nie przekroczą 30.000 zł. W przypadku przekroczenia limitu 30 000 zł może wystąpić dopłata podatku w rozliczeniu rocznym.

Zapamiętaj!

  1. Podatnik może złożyć oświadczenia i wnioski powodujące obniżenie albo podwyższenie zaliczek.
  2. Oświadczenia i wnioski podatnik składa w odniesieniu do każdego źródła przychodu. Jeżeli jeden podmiot pełni funkcje płatnika w odniesieniu do trzech źródeł, np. jest zakładem pracy, zleceniodawcą (jak również płatnikiem w przypadku pozostałych tytułów działalności wykonywanej osobiście) oraz wypłaca podatnikowi przychody z praw majątkowych (art. 18 ustawy PIT), to wobec każdego z tych trzech źródeł podatnik składa odrębne oświadczenia i wnioski.
  3. Jeżeli system płacowo-kadrowy funkcjonujący u danego podmiotu wyróżnia
    również zaliczki pobierane z każdego „podźródła” w ramach działalności wykonywanej osobiście (art. 13 ustawy PIT, np. odrębnie z tytułu umowy zlecenia i odrębnie z tytułu kontraktu menedżerskiego), to nie ma przeszkód, aby oświadczenia i wnioski te składane były wobec każdego z tych „podźródeł”, gdyż ustawa PIT nie wyklucza takiej możliwości. Trzeba jednak pamiętać o nieprzekroczeniu przy obliczaniu zaliczek na podatek z tych odrębnych źródeł przychodów łącznej kwoty pomniejszenia o kwotę stanowiącą nie więcej niż 1/12 kwoty zmniejszającej podatek (łącznie o 300 zł).
  4. Ostateczne rozliczenie podatku dochodowego od osób fizycznych obliczanego według skali podatkowej następuje w odniesieniu do całorocznych dochodów. Zaliczki stanowią jedynie akonto tego rozliczenia. Niepobieranie zaliczek w trakcie roku lub pobieranie ich w niższej (wyższej) wysokości nie zwalnia podatnika z obowiązku dokonania rozliczenia rocznego oraz uiszczenia „kwoty do zapłaty”, która może z niego wynikać.

Opracowanie: Redakcja

Źródło:

Objaśnienia podatkowe z 30 grudnia 2022 r. „Oświadczenia i wnioski mające wpływ na wysokość zaliczek na podatek dochodowy od osób fizycznych obliczanych przez płatników tego podatku”.

Nr 252 Kwiecień 2024

Nr 252 Kwiecień 2024
Dostępny w wersji elektronicznej