Rozliczenie przychodów z innych źródeł, od których nie pobrano zaliczki na PIT

Wielu podatników otrzymało informacje PIT-11 za 2022 rok z wypełnionymi rubrykami w sekcji F tego formularza, zatytułowanej „INFORMACJA O WYSOKOŚCI PRZYCHODÓW, O KTÓRYCH MOWA W ART. 20 UST. 1 USTAWY”. Dotyczy ona  przychodów z tzw. innych źródeł, o których mowa w art. 20 ust. 1 ustawy o PIT. Jak wynika z objaśnień do wspomnianego druku, część tę wypełniają składający niebędący płatnikami, o których mowa w art. 42a ustawy o PIT. Ujmuje się w niej kwoty, od których podmioty dokonujące wypłat należności zaliczonych do ww. przychodów z innych źródeł nie są obowiązane do pobierania zaliczek na podatek lub zryczałtowanego podatku dochodowego. Przychody te mogą być należne z różnych tytułów, jak np. należności z umów o pracy przy zbiorach, wynagrodzenia prokurentów pełniących swoją funkcję na podstawie powołania uchwałą zarządu, świadczenia ratownicze, czy nagrody w niektórych konkursach.

Wypłacające je podmioty nie działają jako  płatnicy PIT (lecz jako podmioty wskazane w art. 42a ustawy o PIT), w związku z czym są zobowiązane jedynie do wykazania tych kwot w PIT-11. Na podstawie wspomnianej informacji podatnik powinien uwzględnić te przychody w swoim zeznaniu podatkowym PIT za rok podatkowy, w którym je osiągnął oraz samodzielnie opodatkować podatkiem dochodowym od osób fizycznych

W takim przypadku pojawia się pytanie, na którym formularzu PIT należy je rozliczyć. Wątpliwości podatników w tym zakresie wynikają z faktu, że odpowiednie rubryki przeznaczone do wykazywania przychodów (dochodów) z innych źródeł znajdziemy zarówno w druku standardowego zeznania PIT-37, jak i w formularzu PIT-36, który jest powszechnie kojarzony z rozliczeniami podmiotów prowadzących działalność gospodarczą (opodatkowaną na zasadach ogólnych według skali podatkowej, ze stawkami 12% i 32%). Dlatego w licznych przypadkach podatnicy, którzy nie są przedsiębiorcami – jak pokazuje praktyka – skłaniają się ku wypełnianiu w tym celu formularza PIT-37 (29). Chodzi konkretnie o odpowiednie rubryki w sekcji D, w wierszu 5. tej deklaracji („Inne źródła, niewymienione w wierszach od 1 do 4”).

Niestety, takie działanie nie jest zgodne z wytycznymi fiskusa. Należy bowiem odwołać się do wyjaśnień zawartych w „Broszurze informacyjnej do zeznania PIT-36 o wysokości osiągniętego dochodu (poniesionej straty) w 2022 roku” opracowanej przez Ministerstwo Finansów. Jak wynika z jej treści, formularz ten jest przeznaczony nie tylko dla wspomnianych wcześniej przedsiębiorców, ale również m.in. dla podatników, którzy uzyskali przychody „z innych źródeł, opodatkowanych na ogólnych zasadach przy zastosowaniu skali podatkowej, od których ani płatnik, ani podatnik w ciągu roku podatkowego nie miał obowiązku odprowadzania zaliczek”.

Nieprawidłowe od strony formalnej będzie natomiast ich wykazanie w zeznaniu PIT-37 za 2022 rok (pomimo tego, że ich ujęcie w tej deklaracji zasadniczo nie spowoduje zaniżenia podatku, a więc fiskus nie powinien mieć podstaw do wyciągania konsekwencji względem podatnika, który dopuścił się pomyłki).

Przy czym jeśli podatnik w 2022 roku oprócz wskazanych wcześniej przychodów osiągnął również przychody (dochody) z pracy na etacie, to nie powinien w tym przypadku składać dwóch odrębnych zeznań podatkowych (tj. PIT-36 i PIT-37). Do celów rozliczeniowych  w takiej sytuacji należy bowiem posłużyć się jednym drukiem zeznania, tj. PIT-36 (30), w którym wykaże w odpowiednich rubrykach także należności ze stosunku pracy.