Wsteczna zmiana formy opodatkowania

Tak wynika z art. 14 ust. 1 ustawy z 9 czerwca 2022 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych oraz niektórych innych ustaw (ustawa nowelizująca).

W świetle bowiem powołanej regulacji podatnicy stosujący przed dniem wejścia w życie niniejszej ustawy (tj. przed 1 lipca 2022 r.) opodatkowanie na zasadach określonych w art. 30c ustawy o PIT (czyli opodatkowanie podatkiem liniowym), w brzmieniu dotychczasowym – mogą wybrać opodatkowanie dochodów osiągniętych w 2022 r. z pozarolniczej działalności gospodarczej na zasadach określonych w art. 27 ustawy o PIT (tj. według skali podatkowej), w brzmieniu nadanym niniejszą ustawą nowelizującą, jeżeli zawiadomią o tym wyborze właściwego naczelnika urzędu skarbowego w zeznaniu, o którym mowa w art. 45 ust. 1 ustawy o  PIT (tj. zasadniczo w PIT-36), złożonym w terminie określonym w tym przepisie.

Przedsiębiorcy, którzy chcą skorzystać z tej możliwości, nie powinni zatem zapominać o tym, że aby wstecznie zmienić formę opodatkowania za 2022 rok – nie wystarczy samo złożenie zeznania PIT-36 za ten okres rozliczeniowy.

Trzeba bowiem dodatkowo zaznaczyć odpowiednią rubrykę na drugiej stronie zeznania PIT-36 za 2022 rok (w sekcji C zatytułowanej „INFORMACJE DODATKOWE”) o dokonaniu wyboru formy opodatkowania za ubiegły rok.

Przykładowo przedsiębiorca, który w podanym okresie korzystał z opodatkowania wspomnianym wcześniej podatkiem liniowym – powinien zaznaczyć w tym celu kwadrat w pozycji nr 60 formularza PIT-36 (30), świadczący o tym, że „wybrał opodatkowanie na zasadach określonych w art. 27 ustawy dochodów osiągniętych w 2022 r. z pozarolniczej działalności gospodarczej, które przez cały 2022 r. opodatkowane były na podstawie art. 30c ustawy”.

Natomiast dotychczasowi ryczałtowcy wyboru tego zasadniczo dokonują przez zaznaczenie kwadratu w pozycji 64 – w zakresie wyboru opodatkowania według skali podatkowej dla „dochodów osiągniętych w 2022 r. z pozarolniczej działalności gospodarczej, które przez cały 2022 r. opodatkowane były ryczałtem od przychodów ewidencjonowanych”. Odpowiednie rubryki do zaznaczenia w tym zakresie zostały przewidziane również dla małżonków podatników, rozliczających się z nimi wspólnie, a także m.in. dla podmiotów prowadzących działy specjalne produkcji rolnej.

Jak pokazuje praktyka, jeśli przedsiębiorca nie zaznaczy pozycji, o których była mowa wcześniej, organy podatkowe mogą zakwestionować skuteczność dokonanego przez niego wyboru formy opodatkowania za 2022 rok, w zeznaniu PIT-36 składanym za wspomniany rok.

Tymczasem wypełnienie takich pozycji jest łatwo przeoczyć, ponieważ nie znajdują się one na początku formularza, lecz dopiero na drugiej stronie wspomnianej deklaracji, wśród ponad 30  innych tak samo wyglądających rubryk.

Również wcześniejsze złożenie przez podatnika zeznania PIT-36L (PIT-28) za 2022 rok – w którym rozliczy się on z osiągniętych w tym okresie dochodów (przychodów) – pozbawi go możliwości wstecznej zmiany formy opodatkowania na zasady ogólne według skali podatkowej w zeznaniu PIT-36. Podobnie urzędnicy skarbowi mogą potraktować złożenie zeznania PIT-36 bez zaznaczonego kwadratu o wyborze formy opodatkowania za 2022 rok podnosząc, że w tym zakresie jest ono bezskuteczne.

Co prawda błąd ten można wyeliminować przez jego korektę, ale może ona nie przynieść oczekiwanych skutków prawnych w sytuacji, gdy zostanie złożona po 2 maja 2023 r. To dlatego, że przywołany wcześniej przepis art. 14 ust. 1 ustawy nowelizującej nakazuje pod kątem możliwości dokonania omawianego wyboru, aby zeznanie PIT-36 ze stosownym zawiadomieniem o tym wyborze naczelnika urzędu skarbowego – było złożone w terminie określonym w art. 45 ust. 1 ustawy o PIT (czyli zasadniczo do 30 kwietnia, a wyjątkowo do 2 maja 2023 r., ponieważ ostatni dzień kwietnia przypada w tym roku w niedzielę).  Fiskus może więc uznać, że w takim przypadku wspomniane zawiadomienie zostało złożone po terminie.