Pamiętaj, że od kwietnia obowiązuje nowa składka wypadkowa

Z dniem 1 kwietnia 2021 r. weszły w życie zmiany w rozporządzeniu w sprawie różnicowania stopy procentowej składki na ubezpieczenie społeczne z tytułu wypadków przy pracy i chorób zawodowych w zależności od zagrożeń zawodowych i ich skutków. ZUS na jego podstawie przeliczył już składki tym płatnikom, którzy złożyli ZUS IWA za ostanie trzy lata kalendarzowe.

W nowym okresie składkowym najwyższa stopa procentowa osiągnie poziom 3,33% i dotyczy jedynie działalności usługowej wspomagającej górnictwo i wydobywanie. Z kolei najniższa stopa wynosić będzie 0,67% i obejmie 9 branż, m.in. produkcję odzieży oraz działalność związaną z zakwaterowaniem i usługami gastronomicznymi, informacją i komunikacją oraz z finansami i ubezpieczeniami.

Wzrostu kosztów składki wypadkowej mogą spodziewać się przedsiębiorstwa należące do następujących grup działalności: rybactwo, działalność usługowa wspomagająca górnictwo i wydobywanie, produkcja napojów, wyrobów tekstylnych, wyrobów tytoniowych i mebli; transport lotniczy.

Obniżenie stopy procentowej dotyczy leśnictwa i pozyskiwania drewna, wydobywania węgla kamiennego, węgla brunatnego, ropy naftowej, gazu ziemnego i rud metali; pozostałego górnictwa, produkcji odzieży, papieru i wyrobów z papieru, metali; produkcji podstawowych substancji farmaceutycznych, działalności związanej z rekultywacją i gospodarką odpadami, robót budowlanych specjalistycznych, związanych ze wznoszeniem budynków, z budową obiektów inżynierii lądowej i wodnej; transportu lądowego i rurociągowego, magazynowania i działalności usługowej wspomagającej transport oraz wynajmu i dzierżawy.

Obciążenia z tytułu składki wypadkowej dla płatników zgłaszających do ubezpieczenia mniej niż 10 pracowników pozostaną na tym samym poziomie. W ich przypadku stopa procentowa nadal wynosić będzie 1,67%, czyli 50% najwyższej stopy procentowej ustalonej na dany rok składkowy (czyli 3,33%).

Ustalona kategoria ryzyka według PKD dla danej branży to tylko jeden z elementów bazowych służących do wyliczenia wysokości stopy procentowej przez ZUS. Na jej ostateczną wysokość wpływa również liczba osób zatrudnionych, liczba wypadków oraz panujące w zakładzie warunki zagrożenia (np. hałas, zapylenie, mikroklimat zimny lub gorący).

Kategorie ryzyka i przypisane do nich stopy procentowe aktualizowane są w głównej mierze na podstawie danych statystycznych GUS za trzy ostatnie lata. W szczególności chodzi o informacje dotyczące warunków pracy i wypadkowości. W okresie od stycznia do września 2020 roku zgłoszono aż o 24,1% mniej poszkodowanych w wypadkach przy pracy niż w analogicznym okresie w 2019 roku. Co więcej, zmniejszył się również wskaźnik wypadkowości (liczba osób poszkodowanych przypadająca na 1000 pracujących) – z 3,91 na 2,96.

Odnotowywany corocznie ogólny spadek liczby poszkodowanych w wypadkach przy pracy przyczynił się w głównej mierze do obniżenia kategorii ryzyka i stóp procentowych w 14 aż grupach działalności. W konsekwencji może to prowadzić do obniżenia kosztów z tytułu składki wypadkowej w tych branżach. Największy spadek wysokości składki związany z nową wysokością stopy procentowej dotyczy transportu wodnego. Kategoria ryzyka obniżyła się z 8. na 5. kategorię, a stopa procentowa zmalała z 2,26 na 1,47%.

Nie we wszystkich branżach dane o wypadkowości czy warunkach pracy uległy poprawie. W 42 grupach kategoria ryzyka i związana z nią stopa procentowa pozostały bez zmian, co oznacza, że ich sytuacja się nie zmieniła. Wśród sektorów, które najdotkliwiej odczują zmiany w wysokości składki wypadkowej, co przełoży się na wyższe koszty pracy, znajduje się branża meblarska. Odnotowała ona wzrost o 1 kategorię ryzyka i zmianę bazowej stopy procentowej z 1,47 na 1,73%.