Rozliczenia straty podatkowej CIT 2021 – sprawdź co z działaniami restrukturyzacyjnymi

Problem: W 2019 roku przekształciliśmy spółkę z o.o. w spółkę akcyjną, aby poszerzyć zakres naszej działalności. W związku z tym, że sp. z o.o. poniosła stratę podatkową odliczaliśmy ją w spółce akcyjnej.  Czy zmiana przepisów od 2021 roku, które ograniczają rozliczanie strat podatkowych, wpłynie na naszą sytuację podatkową?

Rozwiązanie: W tym przypadku zmienione przepisy nie powinny pozbawiać rozliczania straty podatkowej. Nowe regulacje odnoszą się do przenoszenia rentownej działalności do spółek ze stratą podatkową. W ustawie o CIT obowiązują nadal przepisy, które stanowią, że przy ustalaniu dochodu nie uwzględnia się strat przedsiębiorców przekształcanych, łączonych, przejmowanych lub dzielonych – w razie przekształcenia formy prawnej, łączenia lub podziału przedsiębiorców. 

Jest jednak jedyny wyjątek, kiedy następuje możliwość uwzględnienia straty w kolejnych latach (maksymalnie przez 5 lat podatkowych). Dotyczy to sytuacji, gdy następuje przekształcenie spółki w inną spółkę (np. spółki z o.o. w spółkę akcyjną).

Od 1 stycznia 2021 r. wprowadzono dodatkowe regulacje. Mają one przeciwdziałać określonym działaniom restrukturyzacyjnym, tj. przenoszeniu rentownej działalności do spółek ze stratą podatkową. Dotyczy to sytuacji, gdy podmiot ponoszący straty podatkowe, który w kolejnych latach nie spodziewa się dochodów (czyli nie ma możliwości rozliczenia straty) przejmuje lub kupuje inne przedsiębiorstwo (lub jego zorganizowaną część). Po to, aby o wartość poniesionych w przeszłości strat podatkowych obniżać dochody tego przedsiębiorstwa.

Od 2021 roku przy ustalaniu dochodu, stanowiącego podstawę opodatkowania nie można uwzględniać strat podatnika. Pod warunkiem, że podatnik przejął inny podmiot lub nabył przedsiębiorstwo lub zorganizowaną część przedsiębiorstwa, w tym w drodze wkładu niepieniężnego, lub otrzymał wkład pieniężny, za który nabył przedsiębiorstwo lub zorganizowaną część przedsiębiorstwa.

Ograniczenie możliwości uwzględniania strat podatkowych przez podatnika zależy od dodatkowych warunków. Powinny one wskazywać na to, że głównym celem tych działań było nieuzasadnione pomniejszenie dochodu (powiększenie straty) innego przedsiębiorstwa lub zorganizowanej części innego przedsiębiorstwa. Dotyczy to takich przypadków, gdy:

• przedmiot faktycznie prowadzonej przez podatnika podstawowej działalności gospodarczej po takim przejęciu lub nabyciu, w całości lub w części był inny, niż przedmiot faktycznie prowadzonej przez podatnika podstawowej działalności przed takim przejęciem lub nabyciem,
• lub co najmniej 25% praw do udziału w zysku podatnika – w wyniku opisanych operacji restrukturyzacyjnych – uzyskał podmiot lub podmioty, które wcześniej praw takich nie posiadały.

Nie ma przepisów przejściowych, które określałyby, że ograniczenia w rozliczaniu strat podatkowych mają zastosowanie wyłącznie do podatników, którzy czynności restrukturyzacyjnych dokonali od 2021 roku, tj. po wejściu w życie ustawy nowelizującej. Oznacza to, że przekształcenia, które są objęte nowymi regulacjami i były dokonane przed 2021 rokiem pozbawiają prawa do rozliczania „historycznych” strat podatkowych w kolejnych latach.

Dodatkowy przepis wprowadza do ustawy o CIT sformułowanie „przedmiot podstawowej działalności gospodarczej”, który nie wiadomo jak interpretować. Z tym wiąże się też sytuacja, gdy w wyniku restrukturyzacji (np. połączenia) zmieni się on tylko częściowo, np. działalność zostanie rozszerzona o dodatkową działalność spółki przejmowanej. W takiej sytuacji nastąpi utrata prawa do rozliczania strat w całości.