Jak rozliczyć ZUS i PIT przy umowie zlecenia i o pracę dla obywatela Ukrainy

Iwona Kusio-Szalak

Autor: Iwona Kusio-Szalak

Dodano: 4 października 2023
14c09817777962dd1a7219a1c16c19e63b09be85-xlarge

Obywatel Ukrainy może być zatrudniony w ramach umowy zlecenia lub umowy o pracę, jeśli przebywa legalnie w Polsce i posiada prawo legalnego pobytu lub przybył legalnie na terytorium Polski w okresie po 24 lutego 2022 r. z terenu Ukrainy. Sprawdź, w jaki sposób należy oskładkować i opodatkować umowę zlecenia lub umowę o pracę.

Legalny pobyt obywateli Ukrainy, którzy od 24 lutego 2022 r. przybyli do Polski w związku z działaniami wojennymi prowadzonymi na terytorium Ukrainy, został przedłużony do 4 marca 2024 r. A w niektórych przypadkach nawet do 31 sierpnia lub 30 września 2024 r.

W jakich przypadkach pobyt obywatela Ukrainy w Polsce jest legalny

Prawo legalnego pobytu oznacza posiadanie przez obywatela Ukrainy dokumentu uprawniającego do pobytu na terytorium Polski lub innego kraju Unii Europejskiej, m.in.:

-zezwolenie na pobyt stały,

-zezwolenie na pobyt czasowy,

-paszport w przypadku wjazdu i pobytu na terytorium Polski w ruchu bezwizowym,

-objęcie ochroną czasową.

Legalny pobyt obywateli Ukrainy, którzy od 24 lutego 2022 r. przybyli do Polski w związku z działaniami wojennymi prowadzonymi na terytorium Ukrainy, zostanie przedłużony do 4 marca 2024 r. A w niektórych przypadkach nawet do 31 sierpnia lub 30 września 2024 r.

Co powinien zrobić pracodawca przed zatrudnieniem obywatela Ukrainy

Przed zatrudnieniem osoby z Ukrainy należy sprawdzić stempel w paszporcie lub innym dokumencie podróży, umieszczony przez polską Straż Graniczną. Stempel potwierdza legalne przekroczenie granicy wraz ze wskazaniem daty. Następnie w ciągu 14 dni od daty podjęcia pracy należy poinformować powiatowy urząd pracy – właściwy ze względu na siedzibę lub miejsce zamieszkania pracodawcy, poprzez wypełnienie formularza przez Internet, na portalu praca.gov.pl.

Znajdziesz tam:

-Powiadomienie o powierzeniu wykonywania pracy obywatelowi Ukrainy (PSZ-PPWPU),

-Oświadczenia o powierzeniu wykonywania pracy cudzoziemcowi,

-Zezwolenie na pracę sezonową cudzoziemca,

-Zezwolenie na pracę cudzoziemca.

Jakie są zasady zatrudniania obywatela Ukrainy

W przypadku zatrudnienia Ukraińca pracodawcę obowiązują podobne zasady jak w przypadku zatrudnienia Polaka, czyli:

-wynagrodzenie wypłacane cudzoziemcowi nie może być niższe niż płaca minimalna lub minimalna stawka godzinowa,

-umowa musi mieć formę pisemną wraz z tłumaczeniem na język ukraiński.

Po zgłoszeniu do ubezpieczeń społecznych ZUS pracownik ma prawo do:

-świadczeń w razie choroby bądź wypadku przy pracy,

-świadczeń z tytułu macierzyństwa,

-bezpłatnego korzystania ze służby zdrowia (nie dotyczy umów o dzieło).

W zależności od sytuacji podatnika obywatela Ukrainy pracodawca powinien:

-zbadać, czy podatnik pozostaje rezydentem podatkowym Ukrainy, albo

-stwierdzić, że nastąpiło przeniesienie rezydencji podatkowej do Polski.

Jeżeli ma miejsce zamieszkania na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, podlega obowiązkowi podatkowemu od całości swoich dochodów (przychodów) bez względu na miejsce położenia źródeł przychodów. Za osobę mającą miejsce zamieszkania na terytorium Polski uważa się osobę fizyczną, która:

-posiada na terytorium Polski centrum interesów osobistych lub gospodarczych (ośrodek interesów życiowych) lub

-przebywa na terytorium Polski dłużej niż 183 dni w roku podatkowym.

Warunek dotyczący posiadania centrum interesów osobistych lub gospodarczych (ośrodka interesów życiowych) na terytorium Polski przez:

-obywateli Ukrainy, którzy przybyli na terytorium Polski z terytorium Ukrainy w związku z działaniami wojennymi prowadzonymi na terytorium tego państwa,

-obywateli Ukrainy posiadających Kartę Polaka, którzy wraz z najbliższą rodziną z powodu tych działań wojennych przybyli na terytorium Polski,

-małżonkowie obywateli Ukrainy nieposiadający obywatelstwa ukraińskiego, jesli przybyli na terytorium Polski z terytorium Ukrainy w związku z działaniami wojennymi prowadzonymi na terytorium tego państwa,

-zostanie uznany za spełniony na podstawie pisemnego oświadczenia.

Jeżeli obywatel Ukrainy złoży pracodawcy lub innemu płatnikowi oświadczenie o przeniesieniu na terytorium Polski centrum interesów osobistych lub gospodarczych, to od pierwszego dnia przybycia do Polski zostanie uznany za polskiego rezydenta podatkowego, a jego przychody z tytułu umowy o pracę, umowy zlecenia, umowy o dzieło albo z tytułu prowadzenia działalności gospodarczej będą podlegać opodatkowaniu w Polsce.

Jak rozliczyć obywatela Ukrainy z podatku PIT

Po zakończeniu roku podatkowego obywatele Ukrainy, którzy mają rezydencję podatkową w Polsce, składają zeznanie podatkowe do urzędu skarbowego właściwego ze wzglądu na miejsce zamieszkania. Rozliczenia podatkowego dokonuje z zastosowaniem właściwej metody unikania podwójnego opodatkowania.

Obywatele Ukrainy, jeżeli nie mają na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej miejsca zamieszkania, podlegają obowiązkowi podatkowemu tylko od dochodów (przychodów) osiąganych na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej.

Za dochody (przychody) osiągane na terytorium Polski przez podatników, którzy mają ograniczony obowiązek podatkowy, uważa się w szczególności dochody (przychody) z:

-pracy wykonywanej na terytorium Polski na podstawie stosunku służbowego, stosunku pracy, pracy nakładczej oraz spółdzielczego stosunku pracy, bez względu na miejsce wypłaty wynagrodzenia,

-działalności wykonywanej osobiście na terytorium Polski, bez względu na miejsce wypłaty wynagrodzenia,

-działalności gospodarczej prowadzonej na terytorium Polski, w tym poprzez położony na terytorium Polski zagraniczny zakład.

Autor:

Iwona Kusio-Szalak

Iwona Kusio-Szalak

Autor: Iwona Kusio-Szalak

Radca prawny. Od wielu lat specjalizuje się w praktycznych zagadnieniach prawa pracy. Autorka opracowań z zakresu prawa pracy kierowanych do pracowników kadr i działów personalnych, a także osób zarządzających. Specjalizuje się w prawie pracy, w szczególności w zagadnieniach związanych z tworzeniem umów i dokumentów związanych ze stosunkiem pracy, a także czasem pracy, zgodnym z prawem zatrudnianiem i zwalnianiem pracowników, podnoszeniem kwalifikacji zawodowych, uprawnieniami rodzicielskimi. Posiada bogate doświadczenie w reprezentowaniu zarówno pracowników, jak i pracodawców w sporach pracowniczych przed sądami pracy.

Numer 254 Maj 2024

Numer 254 Maj 2024
Dostępny w wersji elektronicznej