Uwaga! Tylko do jutra zmiana formy opodatkowania PIT

Zasadą jest, że dochody uzyskiwane przez przedsiębiorców podlegają opodatkowaniu PIT ma zasadach ogólnych (tj. według skali podatkowe ze stawkami 17% i 32%j), chyba że podatnik wybierze inną formę opodatkowania podatkiem dochodowym. Wskazuje na to treść art. 9a ustawy o PIT. Przy czym z przepisów wynika, że przedsiębiorcy będący osobami fizycznymi oprócz wspomnianych wcześniej zasad ogólnych (skala podatkowa) mogą być opodatkowani:

• podatkiem liniowym – według jednolitej stawki 19%,
• ryczałtem od przychodów ewidencjonowanych,
• kartą podatkową.

Dopuszczalność wyboru sposobu opodatkowania dochodów z pozarolniczej działalności gospodarczej na zasadach określonych w art. 30c ustawy o PIT (a więc 19% podatkiem liniowym) – przewiduje art. 9a ust. 2 tej ustawy. W tym celu podatnik powinien złożyć właściwemu naczelnikowi urzędu skarbowego sporządzone na piśmie oświadczenie o wyborze tego sposobu opodatkowania w terminach – do 20. dnia miesiąca następującego po miesiącu, w którym to osiągnął pierwszy w roku podatkowym przychód lub – do końca roku podatkowego, jeśli pierwszy taki przychód został przez niego osiągnięty w grudniu roku podatkowego.

Polecamy:

Kalkulator Polskiego Ładu: Przedsiębiorca na podatku liniowym

Jeśli zaś przedsiębiorca zamierza zrezygnować z podatku liniowego – to zgodnie z art. 9a ust. 2a ustawy o PIT w podanym wcześniej terminie powinien złożyć zawiadomienie o rezygnacji z tej formy (na rzecz skali podatkowej), względnie  złożyć oświadczenie o wyborze ryczałtu od przychodów ewidencjonowanych. 

W praktyce opodatkowanie podatkiem liniowym po zmianach wprowadzonych od 1 stycznia 2022 r. w związku z wejściem w życie Polskiego Ładu – wydaje się mniej atrakcyjne niż na gruncie przepisów obowiązujących do końca 2021 roku. Wynika to m.in. z faktu, że „liniowcy” nie skorzystają na podwyższeniu kwoty wolnej od podatku (do 30.000 zł) ani na podniesieniu progu, po przekroczeniu którego płaci się PIT według wyższej 32% stawki (z 85.528 zł do 120.000 zł). Uderzą w nich natomiast zmiany w opłacaniu składki zdrowotnej, a także pozbawienie podatników prawa do jej odliczania od podatku.

W wielu przypadkach bardziej korzystnym rozwiązaniem będzie wybór opodatkowania ryczałtem od przychodów ewidencjonowanych. Tym bardziej, że Polski Ład nie tylko znacząco rozszerzył listę działalności, która może być opodatkowana w ten sposób, ale dla niektórych z nich również obniżył stawki podatku (np. w przypadku lekarzy i informatyków). Analogicznie jak w przypadku wyboru podatku liniowego, przedsiębiorcy chcący przejść na ryczałt – na dokonanie tej zmiany mają czas do:

• 20. dnia miesiąca następującego po miesiącu, w którym został osiągnięty pierwszy przychód z tego tytułu w roku podatkowym, albo
• końca roku podatkowego, jeżeli pierwszy taki przychód został osiągnięty w grudniu tego roku podatkowego.

Oznacza to, że jeśli pierwszy przychód z działalności gospodarczej w 2022 roku przedsiębiorca opodatkowany dotychczas np. według skali podatkowej czy  podatkiem liniowym osiągnął w styczniu br. (co jest najczęstszą sytuacją), to zmiany formy opodatkowania w 2022 roku na ryczałt od przychodów ewidencjonowanych będzie musiał dokonać nie później niż 21 lutego br. (ponieważ 20 lutego 2022 r. przypada w niedzielę).  

W podanych terminach należy również złożyć w ten sposób oświadczenie o rezygnacji z ryczałtu od przychodów ewidencjonowanych, jeśli przedsiębiorca dotychczas korzystał z tej formy opodatkowania, natomiast od 2022 roku chciałby przejść na zasady ogólne w PIT. To samo dotyczy wyboru podatku liniowego. Tak wynika z art. 9 ust. 1a ustawy z 20 listopada 1998 r. o zryczałtowanym podatku dochodowym od niektórych przychodów osiąganych przez osoby fizyczne (tzw. ustawa o ryczałcie).

Niestety, począwszy od 1 stycznia 2022 r. nie można już wybrać karty podatkowej jako nowej formy opodatkowania podatkiem dochodowym od osób fizycznych. Po wprowadzeniu rozwiązań Polskiego Ładu, ze wspomnianej formy mogą korzystać jedynie ci przedsiębiorcy, którzy korzystali z niej w 2021 roku, a więc kontynuujący opodatkowanie kartą podatkową.

Mianowicie przedsiębiorca, który w 2021 roku korzystał z karty podatkowej, zaś w bieżącym roku chce płacić PIT według skali podatkowej, liniowej stawki podatku albo w formie ryczałtu od przychodów ewidencjonowanych – powinien najpóźniej 20 stycznia 2022 r. złożyć naczelnikowi urzędu skarbowego pisemne oświadczenie o:

• rezygnacji z opodatkowania kartą podatkową (co wiąże się automatycznie z przejściem na PIT opłacany na zasadach ogólnych, tj. według skali podatkowej), albo
• wyborze podatku liniowego lub ryczałtu od przychodów ewidencjonowanych.

Natomiast jeśli przedsiębiorca nie zamierza zmieniać formy opodatkowania, lecz w 2022 roku będzie ją kontynuował na dotychczasowych zasadach – to nie jest konieczne składanie żadnych pism do urzędu skarbowego, ani aktualizacja danych w bazie CEIDG. W tym zakresie obowiązuje bowiem zasada, że dokonany przez niego wybór formy opodatkowania obowiązuje również w latach następnych, chyba, że przedsiębiorca przestał spełniać warunki do korzystania z danej formy opodatkowania  (np. w razie uzyskania przez podatnika na ryczałcie ewidencjonowanym w 2021 roku przychodów z działalności gospodarczej wyższych niż 2.000.000 euro).

Należy bowiem pamiętać o tym, że w odniesieniu do wyboru i korzystania z określonych form opodatkowania – przede wszystkim z karty podatkowej i ryczałtu od przychodów ewidencjonowanych – istnieją ustawowe ograniczenia, które sprawiają, że nie wszyscy podatnicy mogą być np. takimi ryczałtowcami. Wówczas pozostają im do wyboru jedynie zasady ogólne bądź podatek liniowy. Jednakże również opodatkowanie PIT liniowym nie jest dostępne dla wszystkich. Możliwość korzystania z niego wyłączono np. w odniesieniu do osób świadczących niektóre usługi na rzecz byłego lub obecnego pracodawcy.